ارتودنسی یا مرتب کردن دندان ها هم مثل خیلی از اقدامات درمانی، دردسرهای خودش را دارد. بعضی ها از دشواری تحمل دستگاه های بزرگ ارتودنسی روی صورت و چانه شان گله دارند و بعضی ها هم دوست ندارند وقتی می خندند، برق فلزها لبخندشان را بپوشاند. تحلیل ریشه و لقی دندان ها هم از عوارض محتمل پس از مرتب کردن دندان هاا است.
بعضی ها هم از رفت و آمدهای تمام نشدنی به مطب شاکی هستند. اما اخیرا روشی به دنیای ارتودنسی معرفی شده که این دردسرها را ندارد و می توانید در حالی که شما در حال مرتب کردن دندان های تان هستید، با خیال راحت لبخند بزنید؛ بدون این که از بابت ظاهر کش های رنگی و فلزات نگینی شکل روی دندان های تان نگران باشید. این سیستم جدید، رفت و آمدهای شما را به مطب نیز کمتر می کند؛ چرا که در کوتاه ترین زمان ممکن، شما به نتیجه دلخواه تان می رسید. ارتودنسی دیمون (DAMON) نام اینن سیستم جدید است.
تکنیک ارتودنسی دیمون، 3 کلید اصلی برای موفقیت خود در روی بیماران دارد و طراحان این سیستم همین 3 کلید را علت اصلی کوتاه تر شدن زمان درمان، پایداری نتایج، راحتی بیشتر و دستیابی به نتایج سریع تر و پایدارتر می دانند:
نخست این که در این سیستم دیگر خبری از آن کش های رنگارنگی که هر بار به سیم ها و براکت های ارتودنسی شما وصل می کنند نیست، بنابراین شما بدون نگرانی از بیرون افتادن این کش های رنگی هنگام لبخند زدن می توانید لبخندی زیبا را تجربه کنید.
براکت های ارتودنسی در این سیستم به گونه ای طراحی شده اند که یک جفت و بست باز شونده دارند که به راحتی می توان سیم را با باز کردن چفت درون براکت جای داد و سپس چفت براکت را دوباره بست.
کلید دوم موفقیت ارتودنسی به روش دیمون این است که سیستم های ارتودنسی که در آن استفاده می شوند، دارای حفاظت بالایی هستند و به گونه ای ساخته شده و شکل داده شده اند که دندان ها را به سرعت حرکت داده و نیاز به تنظیم کردن کمتری دارند به همین دلیل است که لازم است کمتر در حین درمان ارتودنسی به مطب دندانپزشکی برای تنظیم سیم ها و براکت ها مراجعه کنید.
مزیت سوم تکنیک ارتودنسی دیمون این است که اگر برای ردیف کردن دندان های تان از این روش استفاده کنید، دیگر لازم نخواهد بود که برای به دست آوردن فضای کافی در فک تان یک یا تعدادی از دندان های تان را بکشید و یا دندانپزشک مجبور نخواهد بود برای به دست آوردن فضا، درز وسط فک بالای شما را با اعمال نیروهای سنگین در زمان کوتاه، باز کند تا اندازه قوس دندانی تان بزرگ تر شود.
سیستم ارتودنسی دیمون به گونه ای طراحی شده است که شما به آسانی بتوانید اطراف سیم ها و براکت ها تمیز کنید در حالی که در روش های معمول، پلاک های میکروبی اطراف کش ها، براکت ها و سیم های ارتودنسی جمع می شوند و رعایت بهداشت دهان را به ویژه برای کودکان کم سن و سال دشوار خواهند کرد.
تا کنون یک میلیون نفر در کشوهای اروپایی و آمریکایی از سیستم ارتودنسی دیمون برای مرتب کردن دندان های شان استفاده کرده اند، افزایش اعتماد به نفس، راحتی، درد کمتر و حفظ تناسب های صورت در حین درمان ارتودنسی، از مزیت هایی است که استفاده کنندگان از این سیستم برای آن برشمردهاند ولی به نظر می رسد بهترین مزیت آن برای بیماران، راحتی تمیز کردن دهان و دستگاه های ارتودنسیدر این روش بوده است.
در این روش طول درمان ارتودنسی حدوداً 6 ماه کاهش می یابد و این نیز یکی از امتیازاتی است که مردم به " دیمون " می دهند.
از آن جایی که در این روش نیروهای سبک بر دندان ها وارد می شود، اکثر بیماران می گویند که در طول درمان ارتودنسی یا مقدار کمی درد و ناراحتی را تجربه کرده اند و یا اصلاً چنین مشکلاتی را احساس نکرده اند.
خیلی از پدر و مادرها دوست ندارند قبل از شروع درمان ارتودنسی تعدادی از دندان های کودک شان برای به دست آوردن فضا، کشیده شود، در تکنیک دیمون از آن جایی که حرکت دندان ها و تغییرات استخوانی هماهنگ با هم رخ می دهند نیازی به کشیدن دندان ها نیست فقط در تعداد کمی از افراد برای حفظ زیبایی نیم رخ در آینده و حفظ تقارن و بالانس اجزای صورت شاید کشیدن دندان لازم شود. بنابراین در این موارد نیز کشیدن دندان برای به دست آوردن فضا در فک انجام نمی گیرد و بلکه فقط برای حفظ زیبایی صورت و لبخند، انجام می شود.
دستگاه هایی مانند " چانه بند " و غیره که بر روی صورت، چانه و یا سر وگردن بچه ها تکیه دارند، در ارتودنسی کودکان بسیار استفاده می شوند که به ویژه برای پسربچه های شیطان خطرآفرین است و می تواند موجب پارگی صورت آن ها حین ورزش و بازی شود و یا شاید دخترهای کوچک نیز آن را دلیلی برای نازیبا کردن چهره خود بدانند، سیستم " ارتودنسی دیمون " از این جهت نیز کودکان را رها کرده است چون در صورت استفاده از این سیستم، دیگر نیازی به استفاده از دستگاه های ارتودنسی خارج دهانی نخواهد بود. در سیستم دیمون از سیستم های هوشمندی استفاده می شود که در دمای بدن فعال می شوند. این سیستم های هوشمند نیروهایی در محدوده صحیح و کنترل شده اعمال می کنند.
چه قدر خرج برمی دارد؟
حتماً پرسش بعدی که به ذهن تان خطور می کند، این باشد که ارتودنسی با این روش چه قدر آب می خورد. حقیقت این است که دندانپزشک پس از معاینه دهان شما و وضعیت دندان های تان، هزینه کلی درمان ارتودنسی را محاسبه خواهد کرد. هزینه ای که باید بپردازید به روشی که قرار است برای مرتب کردن دندان های تان استفاده شود و مدت زمان درمان و ... بستگی دارد.
در حال حاضر در کشورهای اروپایی و آمریکایی هزینه مرتب کردن دندان ها با این روش، مشابه سایر روش های قدیمی تر است ولی در کشورمان ارتودنسی با این روش کمی گران تر از روش های معمولی است که این هزینه بالاتر به مزیت های بیشتر این روش درمانی می ارزد.
مطالب مرتبط:
توجه داشته باشید، افرادی که فقط درمان ارتودنسی انجام می دهند، همیشه نمی توانند متخصص ارتودنسی باشند؛ همچنان که در تبلیغات و در تابلوها عبارت هایی مثل دندانپزشک، ارتودنسی یا دندانپزشک مختص ارتودنسی، متخصص دندانپزشکی اطفال، ارتودنسی پیشگیری یا به طور اختصاصی ارتودنسی دیده می شود که هیچ کدام دلیلل متخصص ارتودنسی بودن آنها نیست. افراد متخصص واقعی در مهر نظام پزشکی خود کلمه متخصص ارتودنسی را قید کرده و عضو انجمن ارتودنتیست های ایران هستند که درر سایت انجمن ارتودنتیست های ایران اسامی آنها قابل مشاهده است.
حتی درباره درمان مشکلات ارتودنسی کودکان دیده می شود که در بسیاری از موارد، مراجعه به دندانپزشک یا متخصص دندانپزشکی اطفال باعث انحراف از درمان درست شده و به جای بهتر شدن درمان ارتودنسی باعث پیچیده تر شدن درمان شده است.
در بیشتر موارد، نیاز به مداخله فوری و تجویز دستگاه ارتودنسی نیست، چیزی که همکاران دندانپزشکی اطفال به آن اعتقاد دارند. چیزی که متخصصان ارتودنسی به آن اعتقاد دارند، این است که فرآیند رشد و تکامل به طور صحیح پیش برود.
هرچند درمان ارتودنسی در تمام سنین امکان پذیر است، ولی برخی درمان ها در بعضی سنین بهتر و راحت تر انجام می شود. بهترین فردی که بتواند بهترین زمان را به شما توصیه کند، متخصص ارتودنسی است.
مشکلات فک در کودکان و نوجوانان تا قبل از بلوغ قابل تغییر و هدایت است. بعد از این دوره درمان های استتاری یا ترکیب درمان های ارتودنسی و جراحی فک قابل انجام است. در بعضی بیماران امکان گسترش قوس فکی برای ایجاد فضای بیشتر وجود دارد. در این موارد درمان زودتر از موعود و درمان دیرهنگام صدمه یکسانی به بیمار وارد می کند؛ بنابراین مشاوره متخصص ارتودنسی را در هفت سالگی از دست ندهید.
درمان های ارتودنسی همیشه برای ردیف کردن دندان ها و زیبایی نیست. در خیلی موارد انجام دیگر درمان های دندانپزشکی نیازمند آماده سازی ارتودنسی است. این درمان ها بویژه در افراد میانسال یا مسن تر انجام می شود. مهم ترین مثال در این موارد فضاهای اضافی در فک، درمان های جایگزینی مثل ایمپلنت و درمان های مرتبط با صدمات است. در این موارد هدف درمان های ارتودنسی براساس نیاز بیمار طراحی می شود.
هزینه درمان ارتودنسی بر مبنای پیچیدگی درمان و طول دوره درمان تعریف می شود. نحوه پرداخت در بیشتر مطب های ارتودنسی به صورت اقساط تعریف می شود که در آن یک سوم هزینه به صورت اولیه و بقیه به صورت اقساط ماهانه تعریف می شود. در بیشتر موارد بیمه ها برای درمان ارتودنسی هزینه عمده ای پرداخت نمی کنند.
درمان ارتودنسی، درمان طولانی مدتی است که دوره فعال آن دست کم 1.5 سال است. پس از این دوره برای حفظ نتیجه به دست آمده شما همچنان نیاز به مراجعه دارید؛ بنابراین اطمینان از حضور متخصص ارتودنسی درمان کننده باعث پیشگیری از مشکلات درمان ناتمام و کم شدن هزینه به علت تغییر دکتر می شود، بنابراین در مراجعه به مراکز وو کلینیک هایی که متخصص ارتودنسی به عنوان همکار در آنجا حضور دارد و امکان تغییر وجود دارد هوشیار باشید.
امروزه وظیفه متخصص ارتودنسی ها فقط ردیف کردن دندانها نیست. ایجاد لبخند زیبا، نیازمند توجه به مسائل بسیاری است که یکی از آنها ردیف بودن دندانهاست.
متخصص ارتودنسی به جای فکر کردن ساده به این که دندان ها را ردیف کند، باید به ایجاد لبخندی فکر کند که بتواند اعتماد به نفس، جذابیت و از همه مهم تر شادی و خوشحالی بیشتری را برای کودکان، نوجوانان و بزرگسالان فراهم کند. متخصص ارتودنسی باید به این مساله اعتقاد داشته باشد که درمان با ارتودنسی، بتواند سودمندیی همیشگی و فرصت های بیشتری برای بیمار فراهم کند.
پیشنهاد انجمن های ارتودنسی این است که همه کودکان باید در هفت سالگی از سوی متخصص ارتودنسی معاینه شوند. تشخیص اولیه مشکل ارتودنسی مثل کجی دندان ها، از دست رفتن زود هنگام دندان شیری، پوسیدگی دندان شیری، مشکلات رشدی و انحراف دادن فک در هنگام بستن فک ممکن است منشأ مشکلات شدیدتر در آینده باشد. در این موارد کشف مشکل و پیروی از دستورات متخصص ارتودنسی، درمان های بعدی را آسان تر می کند.
مطالب مرتبط:
هزینه درمان ارتودنسی به فاکتورهای متعدد بستگی دارد که برای مثال در این رابطه می توان به نوع درمان ارتودنسی، شدت ناهنجاری های فکی و دندان بیمار، و مدت درمان ارتودنسی اشاره کرد. در طول جلسه مشاوره، متخصص ارتودنسی پس از تعیین روش درمان و تخمین مدت زمان و نحوه انجام درمان، در مورد هزینه های ارتودنسی به شماا اطلاعات کامل را ارائه خواهد کرد
کدام نوع درمان ارتودنسی ارجحیت دارد؟
هر کدام از این روشهای درمانی ارتودنسی موارد تجویز خاص خود را دارد. روش متحرک بیشتر برای بیماران زیر 12-14 سال کاربرد دارد و بعد از آن بهدلیل تثبیت نسبی ساختمانهای استخوانی فکها عملا روش ارتودنسی متحرک تاثیر زیادی دربر نخواهد داشت. برای بیمارانی که بالاتر از این سن هستند معمولا درمان ثابت تجویز میشود تاا دندانها در وضعیتی منظمتر در فک قرار گیرند . اگر در سنین بالا نیاز به تصحیح وضعیت استخوان فکها وجود داشته باشد (که در بسیاری از موارد در سنین پایینتر با درمانهایی معمولی و ارزانتر، ارتودنسی متحرک درمان پذیر هستند). علاوه بر درمان ارتودنسی ثابت، جراحی فک نیز مد نظر قرار می گیرد که توسط متخصص جراحی دهان و فک و صورت انجام می شود .
عوارض ارتودنسی چیست؟
بیمارانی که متقاضی درمان ارتودنسی هستند باید بهداشت بسیارخوبی داشته باشند، چون در شرایط قرارگیری پلاکهای متحرک و بهخصوص براکت و سیمهای ثابت رعایت بهداشت دهان مشکلتر میشود و اگر بیمار دقت و تمرکز کافی در رعایت بهداشت خود نداشته باشد، دندانها زیر براکت و سیمهای ارتودنسی بهسرعت دچار پوسیدگی میشوند. مشکل بعدی احتمال برگشت درمان است . بهاصطلاح «برگشت» بخشی جداییناپذیر از درمان ارتودنسی است. این وضعیت درصورتی که بیمار دستور متخصص را برای استفاده منظم از پلاکهای نگهدارنده بعد از درمان ثابت نادیده بگیرد یا در بیمارانی که توسط دندانپزشک غیرمتخصص ارتودنسی درمان شدهاند، مشاهده میشود .
فواید ارتودنسی چیست ؟
منظمشدن دندانها به تمیز کردن آنها نیز کمک خواهد کرد .
1 . ارتودنسی طول عمر دندانها را افزایش میدهد.مرتب کردن دندانها موجب قرار گرفتن آنها در موقعیت مطلوب داخل فک میشود که نتیجه آن پخش متوازن نیرو در تمام جهات و کاهش فشار روی ریشه دندانها است. از طرف دیگر منظمشدن دندانها به تمیز کردن آنها نیز کمک خواهد کرد.
2. ارتودنسی موجب برطرف کردن مشکلات گوارشی میشود.در حالت عادی هر دندان بالا با دو دندان پایین در تماس است. چنانچه در بیماری این وضعیت دندان وجود نداشته باشد غذا به خوبی آسیاب نشده و هضم غذا و در نتیجه گوارش آن با مشکل روبهرو میشود. درمان ارتودنسی، باعث ایجاد تماسهای مناسب و در نتیجه افزایش تاثیر جویدن خواهد شد.
3.ارتودنسی باعث درمان مشکلات عضلانی هم میشود.افرادی که بیشتر فعالیت خود را با دست راست انجام میدهند عضلات قویتر با حجم بزرگتر نسبت به دست چپ دارند اما چون دستها زیر لباس قرار میگیرند تاثیر زیاد و قابلتوجهی در بیننده به وجود نمیآورند. حال اگر شخصی به دلایل مختلف مانند عادت کردن یا کوچک بودن فک و... با دندانهای یک طرف غذا بخورد، به مرور زمان عضلات یک طرف از طرف دیگر بزرگتر و صورت وی نامتقارن میشود و چون در برخوردهای اجتماعی صورت اولین قسمتی است که مورد توجه قرار میگیرد، باید حتما نسبت به رفع این مشکل اقدام کرد. البته مشکلات عضلانی زیادی در سیستم جونده شناخته شدهاند که با روشهای ارتودنسی قابل درمان هستند.
مراقبت های لازم در زمان ارتودنسی
تغذیه در ارتودنسی: در طول دوره درمان ارتودنسی، می توان مجموعه ای از مواد غذایی متنوع را مصرف کرد. به هر حال، برخی از انواع مواد غذایی می توانند باعث وارد شدن آسیب و صدمه به براکت ها و سیم های ارتودنسیشوند. هنگامی که این اجزا دچار آسیب شوند، در نتیجه این شرایط بیمار با ناراحتی، حرکت ناخواسته دندان، نیاز به برگزاری جلسات درمانی اضافی در مطب متخصص ارتودنسی، و افزایش طول مدت درمان مواجه می شود. به خاطر داشته باشید، چسبی که برای نگه داشتن براکت ها بر روی دندان ها استفاده می شود، بسیار شکننده است. هنگامی که فشار بیش از حد به این چسب وارد شود، براکت ها از سطح مینای دندان جدا می شود. در طول چند روز اول پس از درمان ارتودنسی، لازم است بیمار از مواد غذایی نرم استفاده کند. علاوه بر این لازم است بیمار از ابزارهای ارتودنسی در هنگام غذا خوردن تا زمان استفاده از بریس ها حفاظت نماید. به این ترتیب، لازم است بیمار از خوردن غذاهای سخت، سفت، چسبنده و ترد خودداری نماید .
مطالب مرتبط:
همه آنچه قبل از ارتودنسی باید بدانید
لبخند زیبا با دندان های مرتب گاهی اوقات برای خیلی ها آرزوست. آنها دندان های نامرتبی دارند و با هر بار جلوی آینه رفتن یا لبخند زدن به این فکر می کنند که کاش دندان های صاف و مرتبی داشتند. این آرزو این روزها دیگر دست نیافتنی نیست. علم دندانپزشکی نه تنها در زیباسازی دندان ها به خوبی پیشرفت کرده است بلکه روش های راحت تر و ساده تری را برای رسیدن به نتیجه مطلوب به کار می گیرد.
از ارتودنسی های پیشگیری تا ارتودنسی های نامرئی. در روش های جدید فرد کمتر به سیم ها و براکت هایی که با هر بار حرف زدن و خندیدن خود را نشان می دهند، اذیت می شود و تا طی کردن دور کامل مشکلی از نظر ظاهری ندارد.
آیا درمان های ارتودنسی تنها برای زیبایی است؟
درمان های ارتودنسی به منظور برقراری رابطه بین دندانی و فکی بهتر انجام می گیرد. با این درمان ها نه تنها به زیبایی بیشتر دست می یابیم بلکه می توانیم با رعایت بهداشت از پوسیدگی های بیشتر که براثر نامرتبی و روی هم قرارگرفتن برخی از دندان ها یا فاصله بین دندانی جلوگیری کنیم. این روش با قرار گرفتن دندان ها در محل خود و ایجاد روابط فکی صحیح، سبب تلفظ بهتر حروف و کلمات توسط بیمار و نهایتا حضور با اعتماد به نفس او در جامعه می شود.
آیا همه نیاز به ارتودنسی دارند؟
به دلیل وجود درمان های زیاد و نیز تنوع وضعیت های مختلف دهانی و دندانی، برای اینکه متوجه شوید نیاز به انجام دادن ارتودنسی دارید یا نه باید به دندانپزشک مراجعه کنید. چون امکان درمان های جایگزینی برای ارتودنسی وجود دارد. با معاینه دندانپزشک، او متوجه نیاز یا بی نیازی به ارتودنسی می شود. در بعضی مواقع می توان در سنین بعد از رشد در صورت نامرتبی های کم از درمان های لامینیت که پوشش های استتار کننده نامرتبی های دندانی است و روی سطح جلویی دندان های قدامی چسبانده می شوند، استفاده کرد.
از چه زمانی متوجه نیاز به ارتودنسی می شویم؟
ارتودنسی محدود به سن خاصی نیست، می توان از اواخر 3 سالگی تا وقتی که دندان ها وجود دارند از این درمان استفاده کرد. گاهی اوقات در سنینی که کودکان دندان شیری دارند برای اینکه عادت مکیدن انگشت یا پستانک از سر کودک باز شود، از دستگاه های ساده ارتودنسی استفاده می شود.
معمولا اغلب مشکلات ارتودنسی در 7سالگی زمانی که بیشتر دندان های دائمی جلویی درآمده اند خود را نشان می دهند. البته امکان تشخیص برخی از مشکلات در سنین پایین تر نیز وجود دارد. از وقتی که دندان های دائمی رویش پیدا می کند تا حدود 12 تا 15 سالگی می توان تغییرات استخوانی و عضلانی مثل بزرگ کردن فک بیماران را انجام داد. به طور کلی بهترین سن درمان ارتودنسی با دستگاه ثابت حدود 12 سالگی است. پس از 12 سالگی با افزایش سن بیمار درمان هم تغییر می کند.
ارتودنسی نامرئی چیست؟
3 روش برای انجام ارتودنسی نامرئی وجود دارد. یک مورد سیستم لینگوال است که در این روش براکت های ارتودنسی در پشت دندان های فک بالا و پایین چسبانده می شود.. این سیستم به دلیل مزاحمت های فراوان برای زبان هنگام تکلم و غذاخوردن و نیز به دلیل شکسته و کنده شدن هنگام شستن دهان چندان عملی نبوده و پیشنهاد نمی شود.
در روش دیگر از پلاک های شفاف ارتودنسی نامرئی در جهت ردیف کردن دندان ها استفاده می شود که آن نیز در موارد بسیار محدود و نامرتبی های بسیار کم و با صلاحدید دندانپزشک انجام می گیرد و نیاز به مراجعات 2هفته یک بار و قالب گیری در هر جلسه مراجعه و ساخت پلاک جدید ارتودنسی نامرئی در هر جلسه دارد. روش اصلی و کارآمد روش استفاده از براکت های شفاف و اغلب سرامیکی است که روی دندان های بیمار نصب می شود و بدون رنگ بوده و دیده نمی شوند. این روش دارای استحکام و زیبایی خوبی بوده و مشکلی برای زبان یا گفتار بیمار ایجاد نمی کند.
سیستم ارتودنسی متحرک را توضیح دهید.
ویژگی این نوع ارتودنسی قابلیت برداشتن و گذاشتن آن است. اما استفاده از این روش به این معنا نیست که فرد هر زمان دلش خواست از آن استفاده کند. در این روش نیز فرد باید دست کم 18 ساعت به طور پیوسته آن را در دهان قرار دهد. نکته مهم آن است که ارتودنسی متحرک تنها در مشکلات جزئی و در بیشتر مواقع به عنوان درمان پیشگیریی استفاده می شود. یکی دیگر از نکات مهم آن است که میزان نتیجه بخش بودن آن به میزان همکاری بیمار و عمل به توصیه ها بستگی دارد.
نحوه عملکرد ارتودنسی چگونه است؟
دستگاه های ارتودنسی با اعمال نیرو روی دندان ها آنها را جا به جا می کند. این نیرو با اطلاع کامل از میزان آنها و محاسبه با روش های خاص درمانی انجام می شود. پس از هر بار کشیدن سیم ها کمی درد ایجاد می شود که معمولا بعد از چند روز از بین می رود. نکته مهم آن است که درمان ارتودنسی نیاز به نظم خاص و آماده سازی دارد. حینن ارتودنسی باید جرم گیری، ترمیم پوسیدگی، کشیدن دندان و آموزش بهداشت انجام شود تا پس از اتمام ارتودنسی دندان ها در سالم ترین شکل خود قرار داشته باشد.
آیا امکان برگشت درمان ارتودنسی وجود دارد؟
پس از اتمام ارتودنسی برای آنکه نتیجه حفظ شود باید دستورالعمل های خاصی را در نظر داشت. گاهی اوقات سهل انگاری افراد بعد از ارتودنسی باعث جابه جایی ناخواسته دندان ها می شود. اما نکته مهم آن است که بدن هر فرد در برابر تغییرات ناگهانی واکنش های نامطلوبی نشان می دهد بنابراین بهتر است درمان های ارتودنسی به صورتت آهسته و پیوسته انجام شود.
اهمیت رعایت بهداشت در طول دوره درمان ارتودنسی به چه دلیل است؟
رعایت بهداشت در طول دوره درمان ارتودنسی اهمیت ویژه ای دارد زیرا به دلیل وجود براکت های ارتودنسی و نیز سیم های ارتودنسی، گیر غذایی بسیار بیشتر از قبل بوده و امکان مسواک زدن، تنها با استفاده از مسواک های معمول مشکل است. بنابراین به بیماران پیشنهاد می شود از وسایل کمکی خاصی که به همین دلیل ساخته شده اند بهه منظور رعایت بهداشت صحیح و کامل بهره ببرند و همچنین انجام دهان شویه نیز به صورت مرتب توصیه می شود.
در ارتودنسی دندان هایی که بند به آن ها وصل است بیشترین آسیب را می بینند. آیا راهی برای کمتر آسیب دیدن آنها وجود دارد؟
در زمان ارتودنسی به دلیل آنکه سیم ، فنر و نوارهای پلاستیکی روی دندان ها قرار دارند، غذا می تواند به آنها بچسبد که اگر خوب شسته نشود می تواند موجب لک آوردن دائمی دندان ها شود. بنابراین بعد از هر بار غذا خوردن باید مسواک زده شود و از نخ دندان نیز برای تمیز کردن غذاهای باقی مانده استفاده شود. برخی افراد در زمان ارتودنسی بیشتر مستعد آفت دهان هستند. اگر چنین اتفاقی افتاد باید متخصص ارتودنسی داروهای مخصوص را تجویز کند.
مطالب مرتبط:
انجمن متخصصین ارتودنسی امریکا سن هفت سالگی را سن خوب برای اولین معاینه ارتودنسی ذکر کرده است . در این سن غالب دندانهای شیری و تعدادی از دندانهای دائمی رویش پیدا کرده اند و برای متخصص ارتودنسی امکان ارزیابی دقیقی از وضعیت کلی دندانی فکی بیمار را فراهم می کند. شایان ذکر است با وجود امکان تشخیص بسیاری از ناهنجاری دندانی فکی تنها موارد محدودی را می توان در همین سن مورد درمان قرار داد. البته برای مشکلات دیگر نیز برنامه زمانی معینی از سوی متخصص ارتودنسی جهت مداخله ارتودنسی در آینده برای شما تدوین می گردد.
دندانپزشک عمومی صلاحیت انجام درمان ارتودنسی ثابت را ندارد. با این وجود در حال حاضر تعداد زیادی از دندانپزشکان اگرچه تخصص ارتودنسی ندارند با یا بدون شرکت در دوره های آموزشی کوتاه مدت غیر آکادمیک با هزینه و قیمت های کمتر اقدام به انجام ارتودنسی برای بیماران خود می کنند که متاسفانه در بسیاری موارد سبب بروز مشکلات و عوارض غیرقابل جبران برای فک و دندانها می گردد. تخصص ارتودنسی مستلزم گذراندن دوره پیچیده ۴-۳ ساله در دانشگاههای معتبر پس از دوره ۶ ساله دندانپزشکی عمومی می باشد. حال آنکه در طول دوره عمومی هیچ آموزشی در زمینه ارتودنسی ثابت صورت نمی گیرد.
بسیاری از بیماران نسبت به پیدا کردن دکتر خوب برای ارتودنسی خود یا فرزندشان سردرگم هستند. متخصص ارتودنسی روی تابلو، کارت و مهر مطب خود از عبارت متخصص ارتودنسی و نه ارتودنسی استفاده می کند. عبارت جراح-دندانپزشک همراه با توضیحات دیگری نظیر ارتودنسی، زیبایی و ... نمایانگر عمومی بودن دندانپزشک می باشد. به علاوه شما می توانید با مراجعه به لینک اعضاء وبسایت انجمن متخصصین ارتودنسی ایران و یا بانک اطلاعات ارتودنتیست های ایران نسبت به متخصص بودن دکتر خود اطمینان حاصل کنید. چنانچه نام دکتر مورد مراجعه در لیست این دو مرجع وجود نداشت برای اطمینان بیشتر از منشی انجمن ارتودنسی ایران (۸۸۲۸۸۳۵۸-۰۲۱) نیز استعلام بگیرید.
متاسفانه برخی از دندانپزشکان عمومی که متخصص ارتودنسی نیستند با سوء استفاده از نگرانی بیماران نسبت به طول درمان ارتودنسی اقدام به تبلیغاتی با عناوین "ارتودنسی سریع"، "ارتودنسی در یک جلسه"، "مرتب کردن دندان ها بدون ارتودنسی" و یا "ارتودنسی با لیرز" می کنند. در این موارد آنها در واقع با تراش دندانها در نواحی بیرون زده و ترمیم دندانها با کامپوزیت یا لمینیت در قسمت های تورفته اقدام به رفع ظاهری مشکل ناردیفی دندانها می کنند. حال آنکه این کار منجر به آسیب جدی دندانها حتی تا سرحد کشیدن آنها ظرف چند سال خواهد شد.
در گذشته درمان ارتودنسی
معمولا" به کودکان و نوجوانان محدود می شد ولی واقعیت این است که دندان ها
حتی در سنین بالا می توانند حرکت کنند و شیوه حرکت دادن دندان ها در تمام
سنین یکسان است. بنابراین درمان ارتودنسی در
بزرگسالان و سنین بالا نیز امکان پذیر است هرچند درمان این افراد ممکن است
با محدودیت هایی روبرو باشد که فقط توسط ارتودنتیست قابل تشخیص و درمان
است. با این حال زمان مناسب برای ارتودنسی اغلب
افراد وقتی است که تمام دندان های شیری کودک افتاده باشند و بیشتر دندان
های دائمی وی (بجز سومین آسیای بزرگ یا همان دندان عقل) درآمده باشند که در
حدود ۱۲-۱۱ سالگی می باشد. دانستن زمان مناسب برای معاینه ارتودنسی باعث می شود که برخی اوقات با انجام اقدامات ساده از بروز مشکلات شدیدتر پیشگیری و طول درمان ارتودنسی و پیچیدگی آن را کوتاه تر کرد.
با درمان ارتودنسی اولیه
می توان نتایج مطلوبی را به دست آورد که پس از پایان یافتن رشد فک ها و
صورت ( حدود ۱۲-۱۰ سالگی) دیگر قابل دستیابی نیستند. در این محدوده سنی دو
دسته از ناهنجاری های دندانی و اسکلتی را می توان اصلاح کرد. در این میان
روش هایی برای درمان ارتودنسی پیشگیرانه
وجود دارد که مراجعه بیمار در سن پایین امکان انجام این روش ها را برای هر
دو دسته از ناهنجاری های دندانی و اسکلتی میسر می سازد که این امر نه تنها
در جلوگیری از انجام درمان ارتودنسی پیچیده کمک می کند بلکه طول درمان ارتودنسی را کوتاه تر کرده و به هزینه خانواده نیز کمک می کند.
در
صورتی که کودک دچار ناهنجاری اسکلتی (و نه فقط دندانی) همانند کوچک و یا
بزرگ بودن هر یک از فک ها نسبت به یکدیگر، باریک بودن فک بالا و یا انحراف
فک پایین به طرفین باشد درمان ارتودنسی وی
باید در محدوده سنی ۱۲-۷ سالگی انجام شود. زمان شروع درمان بر اساس نوع
مشکل و شدت آن متفاوت است و گاه سن تقویمی آغاز درمان مشکلی مشابه در دو
کودک به دلیل تفاوت های فردی تکاملی یکسان نیست. این امر نیز دلیل مهمی را
جهت انجام معاینه اولیه درمان ارتودنسی در سن هفت سالگی توسط درمانگر آگاه و مسلط به تمام زوایا و جوانب رشد و تکامل یعنی متخصص ارتودنسی ارائه می دهد.
متاسفانه گاهی مشاهده می شود که به علت مراجعه دیرهنگام بیماران به متخصص ارتودنسی و
یا مراجعه به دندانپزشک عمومی که بعضا" تسلط کافی در این موارد ندارند،
این گونه مشکلات اسکلتی بموقع تشخیص داده نمی شوند و در زمان مناسب تحت
درمان ارتودنسی صحیح
قرار نمی گیرند و رشد کودک پایان می یابد. در این حالت تنها راه پیش
روی ارتودنتیست در مشکلات با شدت کم، کشیدن دندان های دائمی جهت پوشاندن
مشکل اسکلتی و در موارد شدیدتر انجام جراحی فک همراه با ارتودنسی در سنین بالاتر است و کاملا" روشن است که با معاینه به موقع کودک توسط متخصص ارتودنسی می توان از ایجاد مشکلات شدید در سنین بالاتر جلوگیری کرد.
ا
این پستانکها اصلا" پایه علمی ندارد و صرفا" تبلیغاتی و هزینه بر است. خوردن شیشه و پستانک و حتی انگشت دست تا سنین ۴-۳ سالگی تأثیر محسوسی بر کج شدن دندانها نخواهد گذاشت ولی در صورت ادامه بعد از این سنین جهت ترک عادت و عوارض دندانی آن می بایست به متخصص ارتودنسی مراجعه نمود.
کشیدن دندانها گاهی ضروری است. البته این نگرانی همیشه برای بیمار و یا والدین مطرح است که از دست دادن یک یا چند دندان سالم می تواند بواسطه کاهش دندانها در آینده باعث مشکلاتی برای بیمار گردد. لیکن علم ارتودنسی پس از گذشت دو قرن از ابداع خود چنین نگرانی را قویا" مطرود می داند. به علاوه باید توجه داشت که فضای خالی ناشی از کشیدن دندانها طی درمان ارتودنسی کاملا" بسته می شود.
طول مدت درمان ارتودنسی کاملا" به شکل دندانی و اسکلتی شما بستگی دارد. طول مدت درمان می تواند از چند ماه تا چند سال متغیر باشد. البته در اکثر درمانهای ارتودنسی ثابت، درمان بین ۲-۱ سال به طول می انجامد.
جلسات درمانی بر اساس شرایط بیمار و طرح درمان وی برنامه ریزی می شود . تقریبا" اغلب افرادی که تحت درمان ارتودنسی ثابت قرار می گیرند، بایستی هر ۵-۴ هفته برای ادامه روند درمان خود به مطب مراجعه کنند. گاهی نیز فواصل بین جلسات کمتر یا بیشتر خواهد بود
خیر. درد درمانهای ارتودنسی خفیف و گذرا است و با دردی که در سایر درمانهای دندانپزشکی مثل کشیدن، پر کردن و یا عصب کشی وجود دارد، اصلا" قابل ملاحظه نیست. مصرف ایبوبروفن یا استامینوفن هر چهار ساعت یکبار و جویدن آدامس به کاهش درد مختصر روزهای نخست ارتودنسی کمک می کند.
بله. با این حال بهتر است در دوره درمان ارتودنسی حتی الامکان از ورزش های توأم با ضربه بویژه ورزشهای رزمی که امکان وارد آمدن ضربات سنگین روی صورت وجود دارد، اجتناب گردد.
بله. مادامیکه تحت درمان ارتودنسی هستید لازم است که ملاقات های معمول خود را با دندانپزشک خانوادگی خود به منظور کنترل وضعیت دندانها از لحاظ پوسیدگی و نیز ارزیابی سلامت لثه ها داشته باشید.
بله. گاهی مشکلات دندانی و فکی نیاز به درمان ارتودنسی زود هنگام دارد. با این حال چنانچه بیماری برای شروع درمان آمادگی فیزیکی یا روانی نداشته باشد و به هر علت نتوان درمان را برای او آغاز کرد روند رشدش پیگیری خواهد شد تا در اولین زمان مناسب درمان ارتودنسی وی آغاز گردد.
به شرایط شما بستگی دارد. ارتودنسی تنها مرتب کردن دندانهای کج و نامرتب را دنبال نمی کند. مسائلی مانند طریقه جفت شدن دندانهای بالا و پایین بر روی هم، انحراف از خط وسط صورت، اصلاح روابط فکی و اسکلتی نیز در درمان ارتودنسی مد نظر قرار می گیرند. بنابر این هر چند ممکن است دندانهای یک فک شما مرتب باشند، ولی به دلیل اصلاح مشکلات دیگر بایستی در بعضی موارد بر روی دندانهای هر دو فک براکت قرار داده شود. این در حالی است که برخی بیماران به مطب متخصص ارتودنسی مراجعه نموده و عنوان می کنند که تنها مایل به مرتب کردن یک یا دو دندان کج خود با ارتودنسی هستند!
چنانچه مشکل بیمار تنها نامرتب بودن و کجی دندانها باشد، می توان در هر سنی به شرط سلامت لثه دندانها اقدام به درمان ارتودنسی نمود. ولی در مواردی که ناهنجاری های فکی وجود دارد، با توجه به پایان یافتن رشد در افراد بالغ گاهی می توان در موارد خفیف تنها با ارتودنسی (ارتودنسی کاموفلاژ) اقدام به کاهش تظاهر مشکل زمینه ای فکی نمود. اما در موارد شدیدتر ممکن است نیاز به درمان های مشترک ارتودنسی و جراحی فک وجود داشته باشد. در اینگونه موارد روند درمان به این شکل خواهد بود که ابتدا بیمار یک دوره حدود ۱۲-۶ ماهه تحت درمان ارتودنسی ثابت قرار می گیرد. طی این درمان ارتودنسی دندانها مرتب گردیده و شرایط برای انجام جراحی فک مهیا می گردد. سپس یک متخصص جراحی فک و صورت عمل جراحی فک را انجام می دهد. پس از دوره نقاهت مجددا" درمان ارتودنسی برای یک مدت کوتاه چند ماهه جهت ایجاد تغییرات جزئی و در عین حال مهم ادامه می یابد.
در مواقعی که فرد بالغ گردیده است و شدت ناهنجاری فکی شدید می باشد، متخصص ارتودنسی ممکن است مجبور باشد ناهنجاری دندانی - فکی را با کمک یک جراح فک و صورت برطرف کند. به این صورت که پس از یک دوره حدودا" ۱۲-۶۶ ماهه درمان ارتودنسی، بیمار در حالیکه دستگاههای ارتودنسی ثابت را به همراه دارد، تحت عمل جراحی فک قرار می گیرد و پس از دوره نقاهت مجددا" چند ماه دیگر درمان ارتودنسی وی برای رسیدن به نتیجه نهایی ادامه می یابد. با این وجود در مواردی که میزان مشکل فکی شدید نباشد در مواردی می توان تنها با ارتودنسی ضمن ردیف کردن دندانها تظاهر مشکل فکی را نیز کاهش داد.
تغییر دندانپزشک متخصص ارتودنسی معالج پس از آغاز درمان تا حدی ریسک محسوب می شود. چون دندانپزشک جدید شما در جریان شرایط اولیه شما نبوده است. به علاوه اختلاف دیدگاه متخصصین مختلف می تواند ادامه روند درمان ارتودنسی شما را با مشکل رویرو کند.
اصولا" ماهیت دندان قروچه هنوز کاملا" روشن نیست. با این وچود استرس و تماس های نامناسب دندانی با عنوان عوامل تأثیرگذار شناخته شده اند. از اینرو به نظر می رسد درمان ارتودنسی با بهم زدن موقعیت پیشین تماس های دندانی، مسیرهای عصبی ایجاد دندان قروچه را مختل کرده و دست کم طی درمان با کاهش محسوسی در شدت دندان قروچه همراه باشد.
هزینه درمان ارتودنسی بستگی
به فاکتور هایی از قبیل نوع درمان (ثابت یا متحرک)، میزان پیچیدگی درمان،
نوع ابزار ارتودنسی (سیستم لینگوال، سیستم دیمون، براکت های سرامیکی، مینی
اسکرو و ...) محل انجام درمان (مطب خصوصی یا کلینیک)، سابقه و تخصص درمانگر
(دندانپزشک عمومی یا متخصص ارتودنسی)
و ... دارد. گفتنی است، قیمت درمان ارتودنسی در ایران نسبت به کشورهای
حاشیه خلیج فارس و بالاخص کشورهای غربی به طرز محسوسی پایین تر می باشد.
در بیشتر مطب های ارتودنسی ایران،
مبلغ درمان در قالب یک چهارم تا یک سوم پیش پرداخت و مابقی به صورت قسطی
طی دوره ارتودنسی تسویه می گردد. بیمه های اجتماعی معمولا" متقبل هزینه های
درمان ارتودنسی نمی شوند. البته این امر مشمول بیمه های ارگانها نمی گردد.
مطالب مرتبط: